“Upskilling” ve “Reskilling” İK Ajandalarında İlk Sıralara Yerleşti
Haziran ayı itibarıyla yavaş yavaş ofis hayatına geçiş başlıyor. İnsan kaynakları lideri dostlarım uzun bir yapılacaklar listesi ile ofise yeniden döndüklerini ve ajandalarının ilk sıralarına dijital dönüşümün ardından yetenek takımlarını yeniden gözden geçirmeyi yerleştirdiklerini söylüyorlar.
Covid ve pandeminin ardından herhalde yılın en çok kullanılan kelimesi olmaya aday "Dijital Dönüşüm" kelimesi olabilir diye öngörüyorum. Pandeminin hızını tetiklediği dijitalleşme, otomasyon ve yapay zeka işi değiştirip, hayallere yaklaştırdıkça diğer yandan da büyük bir uçurum açıyor... Yetenek Boşluğu.
Sadece teknoloji, dijital dönüşüm değil orta sınıfın hızlı gelişimi, gezegenin her yerinde yetenek geçişlerinin artması, küresel iklim değişikliklerinin bu geçişleri hızlandırması da yetenek arz-talebini etkiliyor olacak. ILO’nun (International Labour Organization) projeksiyonuna göre 2020-2030 yılları arasındaki arz-talep dengesi şöyle olacak:
ILO yeteneği A; yüksek vasıflı çalışan, üniversite mezunu meslek sahibi, B; orta vasıflı çalışan lise, meslek lisesi mezunu, C; vasıfsız çalışan eğitim almadan iş hayatında yer alanlar olmak üzere 3 gruba ayırıyor. B ve C’nin otomasyon nedeniyle işleri tehlikede olan yetenek grubu olduğunu söylüyor ki pandemi bu tehlikeyi daha da artırmıştır. B ve C grubunda çok az talep, çok yüksek arz olacak. A yetenek grubunda ise talep çok yetenek az olacak. Sadece Hindistan’ın kendine yetecek yeteneği olacağı öngörülüyor. Bu tablo karşısında B ve C yetenek grubunun bir şekilde becerilerinin artması, geliştirilmesi, yeni beceriler kazandırılması gerekiyor.
Amazon, Temmuz 2019’da 2025 yılına kadar yüz bin çalışanı için 700 milyon dolarlık bütçe ayırdığı yeniden eğitim projesini açıkladı. Proje şimdiye kadar açıklanan en büyük kurumsal yeniden eğitim girişimleri arasında yer alıyor.
Dünya Ekonomik Forumu ise Ocak 2020’de 2030 yılına kadar bir milyar insana daha iyi eğitim, beceri ve iş sağlamaya yönelik bir girişim olan Reskilling Revolution'u başlattı.
McKinsey, Ocak 2020’de açıkladığı, “İşimizin Geleceği: Dijital Çağda Türkiye’nin Yetenek Dönüşümü” raporu, önümüzdeki 10 yıl içerisinde otomasyon, yapay zekâ ve dijital teknolojilerin yaratacağı ekonomik fayda ve sosyal değişimler ile 3,1 milyon iş artışı yaratma potansiyeli olduğunu öngörüyor. Otomasyon ve dijitalleşmenin etkisiyle 7,6 milyon iş kaybolarak yeni işlere dönüşebilecek ve 2030 yılına kadar 8,9 milyon yeni iş oluşabilecek. Ayrıca, başta teknolojiyle ilgili alanlarda olmak üzere, tamamı yeni 1,8 milyon iş yaratılabilecek. Bu değişimi gerçekleştirebilmek için Türkiye’de işgücünde bulunan 21,1 milyon kişinin mevcut mesleğine devam ederken teknolojiden yararlanarak yetkinliklerini geliştirmesi gerekecek. Bu kişilere ek olarak, yeni yetkinlikler kazanma ve meslek değişimi nedeniyle 7,6 milyon çalışan üzerinde otomasyon ve dijitalleşmenin etkisinin daha fazla olması bekleniyor. Ayrıca işgücüne katılacak 7,7 milyon çalışanın gerekli güncel yetkinliklerle donanımlı olması gerekiyor.
Devletler, araştırma ve danışmalık şirketleri, sivil toplum kuruluşları, uluslararası organizasyonlar ve şirketlerin beslediği raporlar “Upskilling”, “Reskilling” terimlerinin yapılacaklar listemize, ajandalarımıza girmesinin önemini çok net gösteriyor değil mi?
Yetenek boşluğunu kapatmak, mevcut çalışanların becerilerinin artırılmasına, geliştirilmesine, yeni beceriler kazanmalarına zaman ve bütçe ayırmak, şirketlerin çevik ve gelecek -ki hızla geliyor- teknolojik gelişmelere hızla adapte olmalarını sağlayacak. Yeteneği geliştirmenin temeli şirket kültüründe yer alır ve özellikle eğitim stratejisi, eğitime verilen önem kritik önemini giderek artırır.
Upskilling ve Reskilling benzer olsa da OPM (Amerika Personel Yönetim Ofisi) hazırladığı Reskilling Toolkit ile aralarındaki farkı net bir şekilde açıklıyor.
Upskilling; Mesleki, teknolojik ve davranışsal bilgi ve becerilerinin artırılması, yeni beceriler öğrenme veya çalışanlara yeni beceriler öğretme süreci olarak tanımlanıyor. Mevcut performanslarını iyileştirmek için pozisyonlarını veya kariyer yollarını değiştirmeden yeni beceriler öğrenmesi gereken çalışanlara eğitim sağlamaya odaklanıyor.
Deniz, bir şirkette pazarlama müdürü ve pazarlama alanında oldukça tecrübeli. Ancak şirketi, küresel pazarda rekabet gücünü artırmak için teknolojik şartlarını ve düzenlemelerini sürekli yeniliyor, geliştiriyor. Deniz’in hem teknoloji ve BT konusunda bütünsel bakışa sahip olmak, hem de pazarlama ile etkileşimli teknolojik gelişmeleri öğrenmek için ilgili sertifika programlarına katılması ya da bir yazılım uzmanının yeni bir programlama dilini öğrenmesi “upskilling” olarak tanımlanabilir.
Ümit, iyi bir sosyal medya analisti ve big data ile de çok ilgili. Görevini bir sonraki yıl yapay zekaya devredeceğini fakat şirketin ana stratejisine big data konusunu koyduğunu öğrenince şirket içindeki değerini de artırmak için big data bilgisini geliştirmeye karar veriyor ve big data kursuna katılıyor. İşte Ümit’in big data öğrenmesi ya da bir muhasebecinin kod yazmayı öğrenmesi “reskilling” olarak tanımlanır.
McKinsey’in İşimizin Geleceği raporunda gelecekteki yetkinlikler beş kategori altında inceleniyor: fiziksel yetkinlikler, temel yetkinlikler, ileri seviye bilişsel yetkinlikler, sosyal yetkinlikler ve teknoloji yetkinlikleri. Türkiye’deki çoğu sektörde en çok teknoloji yetkinlikleri ve sosyal yetkinliklere olan ihtiyacın artması bekleniyor.
Gelecekte hangi becerilere ihtiyaç duyulacağını ve şu anda bu çalışanlardan hangilerinin sahip olacağını düzenli olarak belirleyen şirketler çalışanlarına sunacakları reskilling ve upskilling programları ile rekabet üstü kalabilmek için gereken becerileri kazanacaklar. Bu programların faydalarından biri de üzerinde en çok konuşulan konulardan biri olan kuruma aidiyeti artıracaktır. Çalışanlarınızın sahip olduğu beceriler şirketinizi geleceğe taşır. Çalışanların yetkinliklerinin evrimi bir şirketin evrimine dönüşür.
Daha fazla insanın, şirketin, eğitim kurumlarının, devlet ve kamu kurumlarının becerilere, yeniden eğitime ve yaşam boyu öğrenmeye yatırım yapmasını diliyorum.
KAYNAK:
OPM, Reskilliing Toolkit
McKinsey, İşimizin Geleceği: Dijital Çağda Türkiye’nin Yetenek Dönüşümü Raporu
https://www.mckinsey.com/tr/our-insights/future-of-work-turkey
International Labour Organization
WEF, The Reskilling Revolution: Better Skills, Better Jobs, Better Education for a Billion People by 2030